Met deze nieuwsbrief willen wij u weer informeren over de ontwikkelingen met betrekking tot het coronavirus.

1. Registratieformulier

U heeft gisteren het schade registratieformulier ontvangen, incl. een korte door ons gemaakte samenvatting van de daarbij behorende handleiding. Inmiddels is er een meer uitgebreide handleiding beschikbaar die u via deze link kunt inzien.

2. Annuleringen

Wij krijgen veelvuldig vragen over hoe te handelen in geval van annuleringen door afnemers, maar ook over de mogelijkheden tot annulering van transacties met uw leverancier. Uit de door ons geconsulteerde advocatenkantoren blijkt dat men zich buigt over dit vraagstuk. Een eenduidig antwoord op de vraag of het virus kan leiden tot een overmachtssituatie in relatie tot levering of afname van goederen kan niet worden gegeven.

Desalniettemin willen wij met dit ledenbericht hierover wel enige duidelijkheid bieden. Daarbij stellen wij voorop dat het te allen tijde aanbeveling verdient om in deze onzekere tijden met uw leverancier c.q. afnemer in goed onderling overleg tot afspraken te komen indien er problemen ontstaan bij de naleving van de overeenkomst. Zorg er wel voor dat als er nieuwe afspraken worden gemaakt, die schriftelijk vastgelegd worden en de instemming hebben van beide partijen.

A. Annuleringen door uw afnemer
In de eerder door ons beschikbaar gestelde brief die u richting uw afnemers kunt gebruiken, is aangaande het annuleren verwezen naar de volgende bepalingen uit de verkoopvoorwaarden van Anthos. Een beroep hierop is overigens alleen mogelijk als de voorwaarden bij het aangaan van de overeenkomst door de afnemer zijn geaccepteerd.

Bloembollen

Annuleringen: Wanneer koper de overeenkomst geheel of ten dele annuleert, ten gevolge van welke oorzaak dan ook, dan zal verkoper dat alleen behoeven te accepteren wanneer de goederen nog niet ter verzending aan de vervoerder zijn afgegeven en op voorwaarde dat de afnemer een schadeloosstelling betaalt, die tenminste gelijk is aan 25% van de factuurwaarde van de geannuleerde goederen. Tevens is verkoper in dat geval gerechtigd alle tot dan gemaakte kosten in rekening te brengen.

Boomkwekerij

Annuleringen: Annulering van een order door de koper is in beginsel niet mogelijk. Wanneer de koper een order niettemin geheel of ten dele annuleert, ten gevolge van welke oorzaak dan ook, dan zal de verkoper dat alleen behoeven te accepteren wanneer de goederen nog niet ter verzending aan de vervoerder zijn afgegeven en op voorwaarde dat de afnemer annuleringskosten betaalt, die tenminste gelijk zijn aan 30% van de factuurwaarde van de geannuleerde goederen te vermeerderen met BTW. Tevens is de verkoper in dat geval gerechtigd alle tot dan gemaakte en te maken kosten (onder andere kosten van voorbereiding, verzorging, opslag en dergelijke) in rekening te brengen onverminderd het recht van verkoper op vergoeding wegens winstderving en overige schade.

Wij horen van verschillende leden dat afnemers de overeenkomst annuleren op basis van overmacht, omdat er door het coronavirus geen afzet meer is óf omdat zij door overheidsmaatregelen niet over de producten kunnen beschikken. Het is geen uitgemaakte zaak of zo’n beroep op overmacht terecht is, hoewel in het tweede geval de kansen daarop groter zijn dan in het eerste. Echter, de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat uw verhaalsmogelijkheden beperkt zijn en waarschijnlijk tot een langdurige juridische procedure kan leiden zonder dat succes verzekerd is. Als mocht blijken dat een afnemer met meerdere leveranciers een overeenkomst heeft afgesloten, verdient het aanbeveling om als leveranciers onderling contact met elkaar op te nemen zodat een eenduidig geluid richting de betreffende afnemer wordt afgegeven. De situatie ligt anders als voor de betreffende overeenkomst een kredietverzekering is afgesloten, want dan moet u de daarvoor geldende voorschriften strikt volgen.

B. Annuleringen richting uw leverancier
In de bloembollen- en boomkwekerijsector worden op koopovereenkomsten tussen sectorgenoten óf het Handelsreglement voor de Bloembollenhandel óf de Anthos inkoopvoorwaarden óf de HBN voorwaarden voor de Boomkwekerijsector van toepassing verklaard. Over annuleringen richting uw verkoper wordt daarin het volgende bepaald:

• Handelsreglement

Artikel 10.4
Indien door één van partijen, zonder daartoe gerechtigd te zijn, aan de andere partij wordt medegedeeld dat hij de overeenkomst voor zover deze nog door geen van partijen is uitgevoerd, niet gestand zal doen, levert zulks wanprestatie op waardoor de overeenkomst ontbonden wordt en zal ter berekening van het prijsverschil als datum van de wanprestatie het tijdstip worden aangemerkt waarop de bedoelde mededeling de ander heeft bereikt.

Artikel 10.5
In het geval, bedoeld in het vorige lid, verbeurt de partij, die de overeenkomst heeft geannuleerd - onverminderd de gehoudenheid tot schadevergoeding - jegens de andere partij een boete van 10% van de overeengekomen koopprijs.

• Inkoopvoorwaarden Anthos

Geen bepaling in opgenomen

• HBN voorwaarden

Artikel 19
Indien op de koopovereenkomst kenbaar is gemaakt dat het op afroep gekochte bestemd is voor export naar een zeker land, en de export naar dat land geen doorgang kan vinden door overheidsmaatregelen van algemene aard, fytosanitaire maatregelen, oor­logsom­standighe­den, maatregelen daaruit voortvloeiend, of stakingen van algemene aard, waardoor vervoer naar dat land ten enenmale onmogelijk is, heeft de koper het recht de koop te annule­ren, met inachtneming van de volgende termijn. De koper is verplicht uiterlijk 1 week na officiële publicatie van bovenstaande omstandigheden de verkopende partij hiervan schriftelijk op de hoogte te brengen.

Samenvattend kunnen we stellen dat op basis van het Handelsreglement kopers schadeplichtig zijn als zij een koopovereenkomst annuleren, de Anthos inkoopvoorwaarden zeggen hier niets over en de HBN biedt die mogelijkheid, mits het land van bestemming op de overeenkomst is vermeld en levering niet mogelijk is als gevolg van genomen overheidsmaatregelen van het betreffende land.

Zoals gezegd, er is vooralsnog geen jurisprudentie of de gevolgen van het coronavirus bij binnenlandse transacties een overmachtssituatie oplevert. Kern van de vraag daarbij is of een exporteur jegens een kweker verplicht is om gekochte producten af te nemen ondanks het wegvallen van zijn exportmogelijkheid of dat hij zich kan beroepen op “overmacht”: kan de tekortkoming de exporteur worden toegerekend? Is die tekortkoming niet te wijten aan zijn schuld en komt die ook niet “krachtens wet, rechtshandeling of in het verkeer geldende opvattingen” voor zijn rekening? Artikel 6:75 BW voorziet daarin maar het artikel maakt ook duidelijk dat de exporteur dient te bewijzen dat de tekortkoming hem niet toerekenbaar is.

Artikel 6:75 BW is van regelend recht. Partijen kunnen bij overeenkomst een andere regeling treffen en bijvoorbeeld bepaalde uitsluitingen van aansprakelijkheid opnemen. Bij gebreke daarvan zijn de in de branche levende opvattingen over de verdeling van de risico’s (en ook of die risico’s via een verzekering kunnen worden afgedekt) vaak beslissend. Nu de activiteit van een exporteur zich specifiek richt op het creëren van afzetmogelijkheden in het buitenland en daarmee gebruikelijker wijs allerlei risico’s gepaard gaan (insolventie buitenlandse afnemer; overheidsmaatregelen in het buitenland; logistieke perikelen, etc.) vrezen wij dat het risico dat een buitenlandse overheid de export onmogelijk maakt toch voor rekening en risico van de exporteur komt en dus geen overmachtssituatie richting uw leverancier oplevert.

C. Annuleringen in relatie tot Noodfonds
Gisteren heeft u het registratieformulier voor het vaststellen van uw schade ontvangen. Dit formulier moet u gebruiken om eventueel een beroep te kunnen doen op een mogelijk in te stellen Noodfonds voor de Sierteelt. Het mede namens Anthos ingediende verzoek tot het verkrijgen van zo’n fonds, ligt ter beoordeling bij de overheid. Naast de vraag of het fonds er komt, is het ook onduidelijk welke criteria gehanteerd worden bij eventuele schade uitkeringen. Dit geldt dus ook voor annuleringen en afwijkende afspraken die als gevolg daarvan worden gemaakt. Dit geldt overigens ook voor afwijkende afspraken aangaande betalingen.

3. Vrachtbrief

Door het tuinbouw crisisteam waar Anthos deel van uitmaakt is ook een vrachtbrief beschikbaar gekomen die u via deze link kunt inzien. Indien u hier gebruik van wilt maken, adviseren wij u eerst om contact op te nemen met het secretariaat van Anthos.