Voor de export van leliebollen naar China gelden zeer stringente voorschriften, heel in het bijzonder voor de virussen ArMV en SLRSV waarvoor China een nultolerantie hanteert. Om aan deze eis te kunnen voldoen, geldt voor ArMV een plantgoedtoets en daarnaast worden alle naar China te exporteren partijen bij de handelsbedrijven getoetst op de aanwezigheid van deze virussen. Alleen in die gevallen waar de toets uitslagen voor beide virussen op nul uitkomt, wordt voor de betreffende partij een fytosanitair certificaat verstrekt en mag die naar China geëxporteerd worden.

Anthos heeft in de afgelopen weken veelvuldig overleg gevoerd met het ministerie van EZ, de NVWA, de BKD en de KAVB om te bezien of de exporttoets vervangen kan worden voor een bij de producenten uit te voeren plantgoedtoets op ArMV en SLRSV. De huidige werkwijze brengt namelijk zeer hoge toetsingskosten met zich mee en geeft veel logistieke nadelen. Bovendien is vastgesteld dat in vergelijking tot het afgelopen exportseizoen meer partijen op SLRSV zijn afgetoetst dan in het jaar daarvoor. Opvallend daarbij was dat relatief veel partijen een toets uitslag van 0,4 en 0,8% toonden. Die toename van het aantal afgekeurde partijen acht Anthos een zorgwekkende ontwikkeling, die vraagt om een meer gerichte aanpak voor de bestrijding van dit virus.

Tegen de achtergrond van het vorenstaande heeft Anthos de NVWA verzocht om de huidige exporttoets voor ArMV en SLRSV te vervangen door een jaarlijkse plantgoedtoets op beide virussen en daarvoor een nul-norm te hanteren. Daarnaast, zo hebben wij voorgesteld, moet een deugdelijk systeem van tracking & tracing worden ingericht ter voorkoming van malversaties bij teelt- en handelsbedrijven. Ook moet door middel van een bij de handelsbedrijven uit te voeren monitoring de werking van het systeem beoordeeld kunnen worden. Tot slot heeft Anthos zich bereid getoond om onderzoek naar SLRSV te initiëren en te financieren uit het onderzoeksbudget van iBulb.

Over het Anthos voorstel, dat ook de steun had van het bestuur van de KAVB productgroep Lelie, heeft op 6 februari jl. overleg plaatsgevonden tussen alle betrokken partijen en uiteindelijk heeft dat tot de volgende afspraken geleid:

• Met ingang van oogst 2014 mogen leliebollen alleen naar China geëxporteerd worden, indien met een jaarlijkse plantgoedtoets wordt aangetoond dat de betreffende partij vrij is van ArMV en SLRSV. Meer in concreto betekent dit dat in      2014 een verplichte toetsing van het plantgoed op beide virussen van kracht zal worden! ;
• Voor een handelsbedrijf vervalt de exporttoets met ingang van het exportseizoen 2014, mits dat bedrijf gebruikmaakt van het ketenregister. Voor bedrijven die daar niet op zijn aangesloten, blijft de huidige exporttoets onverkort van kracht. In dit verband kunnen wij u berichten dat zeer recentelijk de pilot voor het ketenregister voor de lelie succesvol is afgerond, waardoor het systeem binnenkort beschikbaar komt voor alle handelsbedrijven;
• Handelsbedrijven die niet zijn aangesloten op het ketenregister moeten de huidige werkwijze blijven volgen en krijgen dus alleen een fytosanitair certificaat voor China indien de uitslag van de exporttoets voor beide virussen nul bedraagt. Wel moeten deze bedrijven er rekening mee houden dat van een lotnummer iedere deelpartij opnieuw getoetst moet worden en dat het meeliften op de monsteruitslag van een andere exporteur niet meer mogelijk is. Ook moet op het moment van bemonstering de gehele partij kunnen worden aangeboden;
• Ter beoordeling van de afgesproken systematiek zal bij de handelsbedrijven door middel van toetsing een monitoring worden uitgevoerd. De uitslag daarvan zal tevens dienen om de deelnemende handelsbedrijven te beoordelen: mochten de resultaten daarvan daar aanleiding toe geven dan kan dat ertoe leiden dat het handelsbedrijf opnieuw verplicht wordt om alle nog te versturen partijen te onderwerpen aan de exporttoets. Over de inrichting van het monitoring systeem zullen binnenkort afspraken worden gemaakt tussen de NVWA, de BKD en Anthos;
• Anthos zal initiatieven nemen om onderzoek te laten verrichten naar de SLRSV problematiek en zal via iBulb voor de financiering daarvan zorgdragen.

Alle bij het overleg betrokken partijen hebben hun volledige support aan bovenstaande afspraken gegeven in het vertrouwen dat daarmee een robuust fytosanitair systeem op de rails komt te staan waarmee voldaan wordt aan de strenge fytosanitaire eisen die China aan het product lelie stelt. Naast het invoeren van de plantgoedtoets wordt ook veel belang gehecht aan een betrouwbaar systeem van tracking & tracing en het is om die reden dat Anthos heeft voorgesteld hiervoor het ketenregister in te zetten.

Wij hebben besloten om het bovenstaande toe te lichten tijdens een bijeenkomst die wij gaan organiseren voor de handelsbedrijven, welke zal plaatsvinden op donderdag 20 februari a.s., aanvang 09.30 uur ten kantore van Anthos. Op die bijeenkomst zal ook inhoudelijk ingegaan worden op de werking van het ketenregister en wij zullen dan ook met u bespreken op welke wijze u daarvan gebruik kunt maken.

Mocht u op het vorenstaande op korte termijn een toelichting willen ontvangen, dan kunt u daarvoor met Anthos voorzitter Henk Westerhof contact opnemen en wij verzoeken u vriendelijk om met gebruikmaking van het antwoordformulier aan te geven of wij op voornoemde bijeenkomst op uw aanwezigheid mogen rekenen.